Het jaar 2023 was het eerste jaar met het nieuwe GLB en bufferstroken/akkerranden. Ook dit jaar zullen veel grondeigenaren weer bufferstroken (moeten) inzaaien. Veel akkerbouwers hebben het afgelopen jaar al de nodige ervaringen opgedaan. Vorig jaar waren gewassen als graszaad en wintertarwe vrijgesteld, echter dit jaar moeten deze percelen alsnog worden voorzien van een bufferstrook of akkerrand. DSV zaden introduceerde in 2023 de speciale mengsels voor bufferstroken: de Buffer & Braak 1 en Buffer & Braak 2. Jerry van Gremberghe is field advisor bij DSV zaden Nederland en deelt zijn praktijkervaring over deze mengsels.
Wat zijn de tips vanuit deze praktijkinzichten voor een geslaagde bufferstrook of akkerrand?
Van Gremberghe: 'Het aanleggen en inzaaien van een bufferstrook of akkerrand vergt aandacht. Het is begrijpelijk dat een bufferstrook in het voorjaar niet de hoogste prioriteit heeft. Maar als je op de juiste manier de bufferstrook uitzaait, zal deze beter slagen. Hierdoor zullen de soorten zich beter ontwikkelen en krijgen onkruiden minder de kans. Als een meerjarige bufferstrook zich in het eerste jaar goed vestigt, zal je hier in de toekomst ook meer profijt van hebben.’
‘Onderhoud van de bufferstrook kan de levensduur verlengen. Dit geldt met name voor de meerjarige bufferstrook en vooral in Buffer en Braak 1 gaf dit erg goede resultaten. Een mengsel is vaak zodanig samengesteld dat soorten zich op verschillende momenten zullen tonen (qua bloei, maar ook qua groei). In het begin zullen bepaalde soorten de overhand nemen, wanneer deze zijn uitgebloeid kun je er voor kiezen deze te klepelen. Je zal zien dat de andere soorten zich ook meer gaan laten zien,' aldus Jerry.
Leren van ervaringen uit 2023
‘Het eerste jaar voor het telen van bufferstroken en akkerranden viel niet mee,’ zo stelt Van Gremberghe. ‘Door het wisselvallige weer en de late definitieve besluitvorming omtrent de exacte regelgeving werden veel bufferstroken relatief laat gezaaid. Het natte voorjaar werd gevolgd door een droge mei- en junimaand: dit waren lastige groeiomstandigheden. Het weer heeft erg veel invloed gehad op de ontwikkeling van veel bufferstroken. Door de trage beginontwikkeling van sommige soorten kreeg onkruid de kans. Met name de bufferstroken met grasachtigen hadden het moeilijk. Hierdoor zagen we veel verschillen tussen het slagen van de bufferstroken. Het voorjaar is voor velen de meest drukke periode en een bufferstrook zaaien heeft dan niet hoogste prioriteit.’
‘De kans van slagen is groter wanneer voldoende aandacht wordt besteed aan de uitzaai. Zaai fijnzadige soorten niet te diep.’
Feedback vanuit de praktijk
Van Gremberghe: ‘De mengsels Buffer en Braak 1 en 2 zijn in 2023 geïntroduceerd, en de eerste feedback uit de praktijk leert dat voornamelijk de grassen moeite hadden dit jaar. De paarse facelia ontwikkelde zich snel en was in het begin wat overheersend. Waar de facelia snel was, waren de klavers, weegbree, luzerne in het begin trager, maar daarna groeien ze wel heel mooi mee. Soms werden ze ook gemaaid of geklepeld, en dan zag je het veld wel opknappen.’ Jerry vervolgt: ‘De onkruidonderdrukking was ook een aandachtspunt, net als het zaaimoment. Veel akkerbouwers zien het aanleggen van bufferstroken vooral als verplichting, en het zaaien daarvan was niet altijd prioriteit. Er werd snel ‘tussendoor’ gezaaid, en niet altijd in gunstige omstandigheden. Dit zorgde niet altijd voor een 100% geslaagde bufferstrook.'
‘Al met al zijn er overwegend positieve reacties over de nieuwe Buffer en Braak mengsels, zeker gezien de omstandigheden die er waren. En naast de voordelen van bufferzones voor de natuur en biodiversiteit, leverde het een verfraaiing van het landschap op met prachtige plaatjes,’ zo besluit Jerry.
DSV Buffer en Braak 1 - bufferstrook
Zaaimoment: inschatting eind april. Onderstaande foto's zijn van 22 juni 2023. De facelia is duidelijk zichtbaar en overheersend. Het is erg droog, onder de facelia zie je de klaver, weegbree en enkele grasplanten.
Een week na het klepelen in september blijven de andere soorten goed zichtbaar het groeit het mooi vol.
DSV Buffer en Braak - vol perceel
Zaaimoment eind mei 2023. Op 21 juli is het veld mooi gegroeid met een redelijke verdeling. Alle soorten zijn aanwezig, ook de weegbree. Ook hier is het in eerste instantie de facelia die opvalt en het veld mooi paars kleurt, maar als je in het gewas kijkt, zie je alle soorten, aanwezig, inclusief de grassen.
